เอกสารประกอบการเรียนวิชา การพูดในที่ชุมชน...(การบ้าน วันอังคาร ที่ 6 กันยายน พ.ศ.2554)

เอกสารประกอบการเรียนวิชา การพูดในที่ชุมชน

ความสำคัญของการพูด
                        การพูดเป็นการสื่อสารที่สะดวก  รวดเร็ว  ประหยัด  และมีประสิทธิภาพสูง ทุกคน ทุกอาชีพ ล้วนแล้วแต่ต้องใช้การพูดด้วยกันทั้งนั้น
                        ในทางพุทธศาสนา ได้จัดการพูดดีไว้เป็นมงคลชีวิต มงคลหนึ่งใน 38 มงคล คือ มงคลที่ 10  “สุภาสิตา  อยา  วาจา” หมาถึง การมีวาจาสุภาษิต เป็นมงคลชีวิต

วัตถุประสงค์ในการพูด
1.      เพื่อแจ้งข้อมูลข่าวสาร
2.      เพื่อสร้างความเข้าใจ
3.      เพื่อให้เกิดความเชื่อ เห็นคล้อยตาม
4.      เพื่อให้กระทำตามที่ต้องการ
5.      เพื่อบรรยากาศที่ดี

โอกาสในการพูด
1.      การพูดต่อที่ชุมชน
2.      การพูดปราศรัยในงานต่างๆ
3.      การสอน การบรรยาย
4.      การนำเสนอ
5.      การอภิปราย ปาฐกถา โต้วาที
6.      การพูดจูงใจ
7.      การประชุม

 แบบในการพูด
-          ท่องจำ
-          อ่านจากร่าง
-          พูดตามหัวข้อ
-          พูดโดยไม่เตรียมตัว (พูดในสถานการณ์เฉพาะหน้า)

 องค์ประกอบในการพูดให้จับใจผู้ฟัง
            องค์ประกอบที่สำคัญในการพูดให้จับใจผู้ฟัง มี 3 ส่วน คือ
1.      ผู้พูด
2.      เนื้อหา
3.      ผู้ฟัง

บุคลิกลักษณะที่ดีของผู้พูด
            ลักษณะที่ดี 10 ประการของผู้พูด
1.      รูปร่างหน้าตา
2.      การแต่งกาย
3.      น้ำเสียง
4.      สีหน้า
5.      สายตา
6.      ท่าทาง
7.      ความเชื่อมั่น
8.      ความกระตือรือร้น
9.      อารมณ์ขัน
10.  ปฏิภาณไหวพริบ

การเตรียมตัวในการพูด
                        ปัจจัยสำคัญของนักพูดที่ประสบความสำเร็จก็คือ    การเตรียมตัว  การเตรียมตัวเป็นเทคนิคอย่างหนึ่งที่ผู้พูดพึงตระหนักและเข้าใจอย่างถ่องแท้  มักจะเคยเห็นกันอยู่เสมอว่านักพูดบางคนเตรียมตัวมาแล้ว แต่เมื่อขึ้นเวทีพูด ก็ยังเกิดความผิดพลาดและความล้มเหลวอยู่ดี ที่เป็นเช่นนี้เพราะการเตรียมนั้นยังไม่สมบูรณ์หรือไม่ถูกต้อง
                     ในการเตรียมการพูด ขอให้พิจารณาในเรื่องต่อไปนี้
1.      ผู้พูดเป็นใคร ?
2.      พูดกับใคร ?
3.      พูดอะไร ?
4.      พูดเมื่อไร ?
5.      พูดที่ไหน ?
6.      พูดอย่างไร ?

การสร้างโครงเรื่อง
        โครงเรื่องที่ดีในการพูด ประกอบด้วย 3 ส่วนคือ
1.      คำนำหรือคำขึ้นต้น
2.      เนื้อเรื่อง
3.      สรุปจบ

ทั้ง 3 ขั้นตอนนี้ หากทำได้อย่างเหมาะสม จะทำให้คนสนใจได้อย่างแน่นอน

การวิเคราะห์ผู้ฟัง
            ความสำเร็จของผู้พูด ขึ้นอยู่กับความสนใจของผู้ฟัง  ดังนั้น ผู้พูดจึงต้องทำความรู้จักผู้ฟังให้มากที่สุด เพื่อนำมาวางแนวทางการพูด ให้ตรงกับความสนใจของผู้ฟัง และทำให้ผู้ฟังพอใจ ซึ่งคล้ายกับการวางแผนการรบที่ซุนวูได้เคยสอนไว้ว่า1.      เพศ
2.      วัย หรือ อายุ
3.      การศึกษา
4.      อาชีพ
5.      ทัศนคติและความเชื่อ
6.      ความสนใจพิเศษของผู้ฟัง

การใช้ถ้อยคำภาษา

                        จุดมิ่งหมายที่สำคัญต่อการพูด คือ ความเข้าใจของผู้ฟัง แต่บางครั้งการใช้ถ้อยคำภาษาที่ผิดความหมาย หรือไม่เหมาะสม ก็เป็นสาเหตุที่ทำให้ไม่สามารถบรรลุจุดมุ่งหมายได้ เนื่องจากผู้ฟังไม่เข้าใจ ดังนั้น จึงต้องให้ความสำคัญต่อถ้อยคำภาษาในการพูด ดังนี้
1.      ใช้ถ้อยคำที่เข้าใจง่าย
2.      ออกเสียงอย่างถูกต้อง
3.      หลีกเลี่ยงการใช้ศัพท์สแลง
4.      หลีกเลี่ยงการใช้คำย่อ
5.      ใช้คำพูดที่กระทัดรัด กระชับ ได้เนื้อหา โดยไม่ต้องอ้อมค้อม หรือใช้คำอย่างฟุ่มเฟือย

 การใช้สื่อประกอบการพูด
การใช้สื่ออย่างมีประสิทธิภาพ
           ในการใช้สื่อขอให้พิจารณาในเรื่องต่อไปนี้
1.      วัตถุประสงค์ที่ชัดเจน
2.      พิจารณาข้อจำกัดต่างๆ
3.      จัดเตรียมอย่างเหมาะสม
4.      ตรวจสอบความพร้อมและความถูกต้อง
5.      ฝึกซ้อมการใช้สื่อ

การทดสอบความพร้อม
                        ขั้นตอนการทอดสอบความพร้อมและความมั่นใจนี้ จะช่วยให้ผู้พูดมีความมั่นใจในการพูดและพูดได้ตรงความตั้งใจมากที่สุด  โดยทั่วไปมักพบว่าการพูดมีอุปสรรคที่สำคัญ คือ “สิ่งที่เตรียมมาไม่ได้พูด แต่สิ่งที่พูดไม่ได้เตรียม” หรือ “พูดไม่ครบเนื้อหาที่เตรียมไว้”  ปัญหานี้ย่อมเกิดขึ้นได้เสมอ ผู้พูดที่ดีพึงระมัดระวังไม่ให้ปัญหานี้เกิดขึ้นโดยวิธีการดังนี้
1.      ฝึกซ้อมพูด
2.      แก้ไขเพิ่มเติมในส่วนที่ยังบกพร่อง

บทสรุป
            ทุกคนสามารถพูดอย่างจับใจผู้ฟังได้  เพียงแต่ต้องตระหนักถึงความสำคัญของการพูดเสียก่อน มีการตระเตรียมให้เพียงพอ  รวมทั้งฝึกฝนจนชำนาญ และที่สำคัญซึ่งจะลืมเสียมิได้ คือ ต้องคิดก่อนพูด เหมือนดังที่ท่านสุนทรภู่ได้สอนไว้ว่า

                         “เป็นมนุษย์สุดนิยมเพียงลมปาก     จะได้ยากหรือโหยหิวเพราะชิวหา

แม้นพูดดีมีคนเขาเมตตา                            จะพูดจาจงพิเคราะห์ให้เหมาะความ”